Coğrafi Bilgi Sistemlerinde Eylem Planı yürürlükte

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı "2024-2030 Ulusal Coğrafi Bilgi Stratejisi ve Eylem Planı" Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ‘2024-2030 Ulusal Coğrafi Bilgi Stratejisi ve Eylem Planı’ ile ülkemizin coğrafi bilgi sistemleri alanındaki hedefleri ve yol haritası belirlendi.
Resmi Gazete’de yayımlanan eylem planında 5 amaç, 26 hedef ve bu hedeflere bağlı 101 eylem belirlendi. Doğru, standart ve kaliteli coğrafi bilginin ulusal düzeyde üretimini garanti etmek, bu bilgilerin yaygın bir şekilde paylaşılmasını sağlamak için izlenecek yöntemler anlatıldı.
Bu eylem planının ışığında coğrafi veri altyapısından faydalanmak isteyen tüm sektörlere kaliteli, güncel ve dinamik coğrafi bilgi akışı sağlanırken milli ekonomiye fayda sunulacak. Belirlenen bu hedefler doğrultusunda ülkemizde coğrafi bilgi sistemi endüstrisinin gelişen teknolojiye uygun kamu hizmeti sunulacak.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, eylem planının detaylarını sosyal medya hesabından paylaştı. Kurum, şu ifadelere yer verdi:
"Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan "2024-2030 Ulusal Coğrafi Bilgi Stratejisi ve Eylem Planı" Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni düzenlememizle özellikle afet ve acil durumlarda ihtiyaç duyulan kritik coğrafi veriler paylaşıma açılarak bilgi akışı hızlanacak. Eylem planımızın ilk adımı olarak Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu'nu e-Devlet Kapısı üzerinden vatandaşlarımızın kullanımına açtık. Kamu kurumları, yerel yönetimler ve üniversiteler ihtiyaç duydukları tüm verilere tek tıkla ulaşılabilecek."
E-devlet ile entegrasyon sağlandı
Eylem planının ilk adımı olarak Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu, e-Devlet Kapısı üzerinden ortak kullanıma açıldı. Platform sayesinde, vatandaşların bulundukları bölgeyle ilgili coğrafi bilgilere anında erişimi sağlanacak. Uygulama, kamu kurumları, yerel yönetimler, üniversiteler ve vatandaşların erişimine açık olacak. Coğrafi verilerin güvenilir ve hızlı paylaşımıyla kamu hizmetlerinin etkinliği artırılacak.
630 coğrafi katman ile hizmet veriyor
Mevcut haliyle 14 bin kullanıcıya sahip olan platformun, e-Devlet entegrasyonu ile birlikte 66 milyon kullanıcıya ulaşması hedefleniyor. 630 coğrafi katmanın (coğrafi tanım) yer aldığı platform bu sayede geniş bir arama yelpazesi sunacak. Platformda, coğrafi veri görüntüleme, metaveri yönetimi, coğrafi veri talep ve paylaşım portalı gibi kapsamlı hizmetler sunulacak. Ayrıca, kullanıcıların coğrafi veri standartlarını daha iyi anlamalarını sağlayan bir coğrafi veri sözlüğü de bulunuyor. TÜRKSAT iş birliğiyle uluslararası standartlarda geliştirilen uygulamaya vatandaşlar e-Devlet Kapısı veya ‘https://tucbs.gov.tr’ adresinden ulaşabilecek.
Afet ve acil durumlarda dijital veri paylaşımı
Eylem planının bir diğer amacı ise e-Devlet üzerinden afet ve acil durumlara yönelik coğrafi verilerin etkin kullanımını ve paylaşımı sağlamak. Bu kapsamda acil durumlarda ihtiyaç duyulan kritik veriler coğrafi katmanlar ilave edilerek detaylandırılıp boyutlandırılabilecek.
Coğrafi bilgi endüstrisinin gelişimine katkı sunulacak
Coğrafi bilgi sistemine ilişkin teknoloji standartları geliştirilecek, yenilikçi teknolojiler ve uygulamalar desteklenecek ve coğrafi veri akışlarının dönüştürülmesi süreci teşvik edilecek. Kamu, üniversite ve özel sektör iş birlikleri desteklenecek. Bu iş birlikleri, AR/XR/VR gibi ileri teknolojiler üzerinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerini kapsayacak ve örnek uygulamalar hazırlanacak.
Yapay zeka ile desteklenecek, uygu görüntüleri arşivi oluşturulacak
Kamu kurumları, yerel yönetimler ve özel sektörün Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi (TUCBS) standartlarına uyum süreçleri geliştirilecek. Coğrafi bilgi sistemlerinde yapay zeka, makine öğrenimi, derin öğrenme ve yapay sinir ağlarının kullanımına yönelik kılavuzlar hazırlanacak ve uygulama örnekleri geliştirilecek. Uzaktan algılama ve görüntü işleme teknolojileri kapsamında iş birliği modelleri geliştirilecek. Hava fotoğrafları ve uydu görüntülerine ait arşiv altyapısı oluşturulacak.
Veri ve servis kapasitesi geliştirilecek
Coğrafi verinin erişim, paylaşım ve kullanımı için ulusal coğrafi veri altyapısı güçlendirilecek ve veri kalitesi artırılacak. Ulusal coğrafi veri sorumluluk matrisi, tanımlama dokümanlarındaki katman veya öznitelik bazında ilgili kurumları da içerecek şekilde detaylandırılacak. Paylaşım matrisi, coğrafi veri üreticilerinin tamamını kapsayacak şekilde genişletilecek. Coğrafi verilerin doğruluğu, tamlığı ve güncelliği sağlanarak veri kalitesi artırılacak ve bu verilerin resmi işlemlerde kullanılabilirlik kriterleri oluşturulacak. Bu meyanda, ulusal ve uluslararası düzeyde farkındalık artırıcı faaliyetler düzenlenecek ve akıllı şehir politikaları ile entegrasyon sağlanacak.
Kamuda ve yerelde CSB birimleri kurulacak
Yine eylem planı kapsamında kamu kurumları ve yerel yönetimlerde CBS birimleri kurulacak, kurumlar coğrafi bilgi sistemleri uyumlaştırma ve entegrasyon süreçlerini bu birimler aracılığı ile yürütecek. Kamu personelinin CBS bilgi düzeyinin artırılması amacıyla çeşitli eğitim ve yaygınlaştırma çalışmaları gerçekleştirilecek.