Erdoğan'ın moralini bozan anket

Milliyet gazetesi yazarı GÜneri Civaoğlu bugünkü köşesinde Sonar Araştırma şirketinin 2007 genel seçimlerinin yıl dönümünde yaptığı ankete yer verdi. Anket Erdoğan'ın ve AKP'lilerin moralini bozacak gibi görünüyor.

AKP'NİN OYLARI DÜŞÜYOR
DÜN 2007 Genel Seçimleri'nin 2. yıldönümüydü. Kamuoyu araştırma şirketi SONAR, 2 yılın sonunda seçmen nabzının nasıl attığını ortaya koyan bir saha çalışması yapmış. Sonuçlar iktidar partisinde oyların düşmekte olduğunu gösteriyor.

Saha çalışması 8-22 Haziran tarihleri arasında yapılmış. 15 il, 20 ilçe ve 20 köyde gerçekleştirilen anketin yüzde 31'i kırsal kesimin, yüzde 69'u ise kentlerin siyasal eğilimlerini yansıtıyor. Farklı sosyo-ekonomik ve sosyo-demografik gruplara mensup kişilerden, yaş, cinsiyet ve yerleşke kotalarına göre tesadüfi yöntemle seçilmiş 2 bin 853 kişiyle görüşülmüş.

GERİ VİTES

SONUÇ... AKP yüzde 36,26.
CHP yüzde 25,13.
MHP yüzde 15,62.
Oysa... 22 Temmuz 2007 Genel Seçimleri'nde AKP'nin oyu yüzde 46,60'tı.
29 Mart 2009 Yerel Seçimleri İl Genel Meclisi sonucu ise, yüzde 38,39. (Yenilenen seçim sonuçlarına göre bu oranlardaki değişmeleri yansıtmıyorum.)
Gerçi iktidara yakın bir başka kurumun araştırmasında AKP daha yüksek oranda oya sahip görünüyor ama onda bile muhalefet yükselişte.

MUHALEFETİN TIRMANIŞI
BU araştırmaya göre CHP oyları yüzde 25,13'e çıkmış. Oysa... 2007 seçimlerinde yüzde 20,90'dı. 2 yılda yüzde 25 oranında çıtayı yükseltmiş.
CHP'nin olağan oy oranı yüzde 30 dolaylarındadır. Öyle görünüyor ki, bu oranı rahatça yakalayacak. Üstüne de çıkabilir. Ekonominin dayattığı siyasal patinaj yaparken geriye kayıştır bu. Kaygan yokuşta teker öne döner ama siklet geriye kayar.

MHP'DE YÜKSELİŞTE
MHP de marjinal yükselişte. Gerçekten... 2007 seçimlerinde yüzde 14,27 oy almış, SONAR'ın araştırmasında ise bu oran yüzde 15,62. Sadece yüzde 1 dolayında bu artış öngörüsü bir kamuoyu yoklamasının artı-eksi yanılma payı içinde bir oran. Kaldı ki, MHP, 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri'nde bu oranın üstünde kalan yüzde 15,97 oy almıştı. İlk değerlendirme şöyle olabilir: MHP, son yıllarda AKP ile uzlaşmacı bir siyaset çizgisi izliyor. Cumhurbaşkanı seçiminde ve diğer duyarlı oylamalarda iktidarla uyumlu görünüyor. Seçmenin bu çizgiyi onaylamadığı düşünülebilir. CHP ise muhalefetini “çakarak” sürdürüyor.

DTP VE SP'DE DEĞİŞEN BİŞİ YOK
Toplumun özellikle ekonomik tepki dalgaları üzerinde yükseliyor.
MHP sözcüsünün “Meclis'te artık AKP ile uzlaşma yapmamız mümkün değil. Gece yarısı yasa değişikliğiyle aldatıldık” mesajı belki de kamuoyu araştırmalarının “yumuşak başlı MHP'ye prim yapmadığı” yargısına dayanıyor olabilir. Her fırsatta CHP'ye çakanlar ve böylece CHP üzerinden AKP'ye -dolaylı yoldan- çiçek uzatanlar, saha çalışmalarının ortaya koyduğu yeni veriler karşısında zorlanacaklar. DTP ve SP'de değişen bir şey yok.

AKP TEK BAŞINA İKTİDAR OLAMAYABİLİR
Böyle giderse, AKP'nin ilk genel seçimde böyle anayasa değiştirecek mutlak bir çoğunluk bulması giderek uzaklaşan bir olasılık... Hatta tek başına iktidar da olmayabilir. Dürüst, şeffaf ve adil bir genel seçim için laik, demokrat kesimin ve kurumların, çok zor geçeceği anlaşılan önümüzdeki 2 yılda çok sağlam basmaları, düşmemeleri gerekir.

AKP'ye yakınlığıyla bilinen GENAR'ın 5-11 Temmuz tarihleri arasında yaptığı Türkiye, Toplum, Siyaset araştırmasına göre bugün seçim olsa AK Parti 41.8, CHP ise yüzde 25.4 olacak. İktidar ve anamuhalefetin oylarını bir miktar artırdığı dikkat çekiyor. Araştırmaya göre en önemli gündem maddesi Ergenekon ve Ergenekon etrafındaki gelişen olaylar.

GENAR'ın 1560 kişiyle görüşerek yaptığı anketin sonuçlarına göre seçmenlerin tercihlerinde 29 Mart seçimlerine oranla büyük bir değişiklik olmadı. AK Parti, 29 Mart'taki oy oranını 2-3 puan artırarak yüzde 41.8'e çıkardı. CHP'ye oy vereceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 25.4'e yükseldi.

GENAR'ın Mustafa Şen ve İhsan Aktaş yönetiminde 5-11 Temmuz tarihleri arasında yaptığı Türkiye, Toplum, Siyaset araştırmasına göre Türkiye'nin ana gündemi ise Ergenekon davası oldu. Ankete katılanların yüzde 45.3'ü hükümeti darbe yoluyla düşürme belgesi olarak gündemde yer alan belgenin gerçek olduğunu düşünürken yüzde 54.7'si gerçek olmadığı kanaatini belirtmiş.

HÜKÜMETİN PERFORMANSI İYİ
Toplumun yüzde 57.7'si sosyal yardımlar, yüzde 56.5'i çetelerle mücadele, yüzde 52.3'ü terörle mücadele, yüzde 51.4'ü dış politika, yüzde 48.1'i demokratikleşme ve yüzde 48.1'i ekonomi alanlarında hükümeti başarılı buluyor. Bu oranların tamamının hükümetin son yerel seçimde aldığı oy oranının üzerinde olması dikkat çekiyor.

ARAZİDE MAYIN VAR
Suriye sınırındaki mayınların temizlenmesi ile ilgili olarak hükümetin tavrının olumlanma oranı yüzde 53.5 oranında. Ayrıca, katılımcıların yüzde 58.4'ü de mayınlı arazilerin temizlenip İsrail'e kullandırılacağı yönündeki muhalefet görüşüne katılmıyor. Suriye sınırındaki mayınların temizlenme işinin Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yapılmasını isteyenlerin oranı yüzde 88.9, bir Türk şirket tarafından temizlenmesini isteyenlerin oranı yüzde 52.3 iken, İsrail, ABD, Almanya, İngiltere veya Suriye tarafından yapılmasını kabul edenler oranı ise yüzde 2,3,4 seviyesinde.

AK PARTİ VE CHP YÜKSELDİ
Muhtemel bir milletvekili seçimlerinde AK Parti ve CHP'nin oylarını artıracağı ortaya çıktı. AK Parti 29 Mart'taki oy oranını 2 - 3 puan artırarak yüzde 41.8'e çıkarırken, CHP'nin ise yüzde 25.4'e yükseldi. Araştırmaya göre MHP, DTP ve SP'nin de oyları sabitlenmiş durumda. GENAR, ortaya çıkan bu sonuçlardan, 'son seçimde kendini ispat etmiş olan partilerin güçlerini korumaya devam ettiği, erimiş olan küçük partilerin erimeye devam ettiği ve diğer partileri beslediği' değerlendirmesi yapmış.

ANA GÜNDEM ERGENEKON
2009 yılının ikinci üç aylık döneminde Türk toplumunu meşgul eden gündem maddeleri Ergenekon, küresel mali kriz ve PKK saldırıları oldu. Halkın yüzde 22.7'si en önemli konunun Türkiye'yi de etkileyen küresel mali kriz olduğunu söyledi.Yüzde 21.9' göre en önemli konu Ergenekon soruşturmasındaki yeni gelişmeler, yüzde 13.4'e göre Ergenekon'la ilişkilendirilen cephanelikler ve yüzde 6.8'e göre de darbe belgesinin ortaya çıkarılması son dönemdeki en önemli konu.

SİVİL MAHKEMEYE BÜYÜK DESTEK
GENAR, darbeye teşebbüs eden askerlerin sivil mahkemede yargılanmasını öngören yasa değişikliğine halkın nasıl baktığını da araştırdı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, onayından önce yapılan ankette 'onaylamalı mı' sorusuna cevap aranmış. Çıkan sonuç her üç kişiden ikisi Cumhurbaşkanı Gül'ün yasayı onaylaması gerektiğini söylüyor. Yasa değişikliğine ankete katılanların yüzde 60.4'ü destek veriyor. Yasaya karşı çıkanların oranı ise yüzde 39.6.

EN BAŞARILI BAŞKAN KADİR TOPBAŞ
GENAR'ın araştırmasına göre en başarılı Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş. Ankete katılanların yüzde 27.7'si Topbaş'ı başarılı buluyor. İkinci sırada İzmir'in belediye başkanı Aziz Kocaoğlu. Kocaoğlu'nu başarılı bulanların oranı yüzde 13.7. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'i başarılı bulanların oranı yüzde 9.9 ve Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak'ı başarılı bulunların oranı ise yüzde 6.9. Durak'ı Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen ve Diyarbakır Belediye Başkanı Osman Baydemir izliyor.