TÜİK Eylül 2020 dönemi Erzurum İstatistik Bölgesi TÜFE sonuçlarını açıkladı. Erzurum İstatistik Bölgesi’nde, fiyatlar Ağustos ayına göre yüzde 0,62 oranında artış kaydetti. Yıllık fiyat artış oranının yüzde 12,20 olarak belirtildiği Erzurum Bölgesi’nde, fiyatlar 2019 Aralık ayına göre de yüzde 8,26 oranında arttı, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 12,67 olarak kaydedildi.
EYLÜL 2020 DÖNEMİ TÜRKİYE ORTALAMASI VE ERZURUM
TÜFE Eylül 2020 dönemi verileri bazında, Erzurum İstatistik Bölgesi’nde enflasyon, Türkiye ortalamasına göre, aylık bazda yüzde 0,35, 2019 aralık ayına göre de yüzde 0.07 oranında düşük çıktı. Bölgede 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı yüzde 1,20, yıllık TÜFE ise yüzde 0,45 oranında ülke ortalamasından yüksek olarak belirlendi.
AĞRI BÖLGESİ EYLÜL 2020 TÜFE’Sİ
TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan istatistik çevresinde aylık ölçütte fiyatlar yüzde 0,63 oranında artış gösterdi. Bu bölgede fiyatlar Aralık 2019’a göre yüzde 6,94 oranında artarken, bölgenin yıllık enflasyon oranı yüzde 9,75 olarak belirtildi. Ağrı bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı ise yüzde 10,11 oldu.
MALATYA BÖLGESİ EYLÜL 2020 TÜFESİ
Malatya istatistik Bölgesi’nde fiyatlar Ağustos ayına göre yüzde 1,10 oranında arttı. TÜİK verilerine göre TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli İstatistik Bölgesi’nde 2019 Aralık ayına göre yüzde 6,93, yıllık bazda yüzde 10,96 oranında fiyat artışı tespit edildi. Malatya bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 10,47 olarak aktarıldı.
VAN BÖLGESİ EYLÜL 2020 TÜFESİ
Eylül 2020 döneminde, TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda yüzde 0,40 oranında artış gösterdi. Van bölgesinde fiyatlar Aralık 2019 dönemine göre yüzde 7,39 oranında arttı, yıllık enflasyon yüzde 11,41 ölçeğinde belirlendi. Bölgede 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı ise yüzde 11,59 düzeyinde kaydedildi.
EYLÜL 2020 TÜFE’SİNDE BÖLGENİN EN’LERİ
DOSİAD analizlerine göre, Doğu Anadolu Bölgesi illerini içeren 4 istatistik bölgede Eylül 2020 dönemi bazlı TÜFE’nin en yüksek olduğu bölgeler aylıkta yüzde 1,10’luk artışla ile Malatya Bölgesi, 2019 yılı aralık ayına göre fiyat artışında yüzde 8,26 ile Erzurum bölgesi, yıllıkta yüzde 12.20 ile Erzurum Bölgesi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında da yüzde 12.67 ile Erzurum bölgesi olarak tespit edildi
EYLÜL TÜFE’SİNDE EN AZ ARTIŞ KAYDEDİLEN BÖLGELER
Doğu Anadolu Bölgesi illerini içeren 4 istatistik bölgede Eylül 2020 dönemi bazlı TÜFE’nin en düşük olduğu bölgeler aylıkta yüzde 0.40’lık artışla ile Van Bölgesi, 2019 yılı aralık ayına göre fiyat artışında yüzde 6,93 ile Malatya bölgesi, yıllıkta yüzde 9,75 ile Ağrı Bölgesi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında da yüzde 10,11 ile Ağrı bölgesi olarak tespit edildi
ENFLASYON RAKAMLARI AÇIKLANDI
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Eylül ayında yıllık yüzde 11,75, aylık yüzde 0,97 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2020 yılı Eylül ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre tüketici fiyat endeksinde (TÜFE) Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 0,97, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 8,33, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,75 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 11,47 artış gerçekleşti.
YILLIK EN DÜŞÜK ARTIŞ
Yıllık en düşük artış yüzde 0,68 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti
Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 6,74 ile haberleşme, yüzde 6,91 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 7,55 ile eğitim oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 25,17 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 15,09 ile sağlık ve yüzde 14,95 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
AYLIK EN YÜKSEK AZALIŞ
Aylık en yüksek azalış yüzde 0,07 ile eğitim grubunda oldu
Ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Eylül ayında azalış gösteren diğer ana grup ise yüzde 0,03 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Eylül ayında artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla, yüzde 3,02 ile ev eşyası, yüzde 1,84 ile ulaştırma ve yüzde 0,93 ile konut oldu.
ÖZEL KAPSAMLI TÜFE
Özel kapsamlı TÜFE göstergesi yıllık yüzde 11,57, aylık yüzde 1,35 arttı
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2020 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 1,35, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 8,75, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,57 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 10,81 artış gerçekleşti.
Yİ-ÜFE yıllık yüzde 14,33, aylık yüzde 2,65 arttı
Yİ-ÜFE
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 2,65, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 13,44, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,33 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 7,71 artış gösterdi.
SANAYİ
Sanayinin dört ana sektöründen imalat endeksi yıllık yüzde 15,52 arttı
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında yüzde 16,87, imalatta yüzde 15,52 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 2,62 azalış ve su temininde yüzde 13,25 artış olarak gerçekleşti.
ANA SANAYİ GRUPLARI
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 17,91, dayanıklı tüketim malında yüzde 19,72, dayanıksız tüketim malında yüzde 12,74, sermaye malında yüzde 21,09 artış; enerjide yüzde 4,23 azalış olarak gerçekleşti.
Sanayinin dört ana sektöründen imalat endeksi aylık yüzde 2,83 arttı
Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında yüzde 2,29, imalatta yüzde 2,83, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,19 ve su temininde yüzde 1,96 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında yüzde 3,63, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,63, dayanıksız tüketim malında yüzde 1,75, sermaye malında yüzde 2,90 artış; enerjide yüzde 0,01 azalış olarak gerçekleşti.
Yıllık en yüksek azalış yüzde 13,73 ile tütün ürünleri endeksinde gerçekleşti
Yıllık en fazla azalış; yüzde 13,73 ile tütün ürünleri, yüzde 12,77 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 2,62 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme olarak gerçekleşti. Buna karşılık metal cevherleri yüzde 46,21, diğer mamul eşyalar yüzde 32,35, ana metaller yüzde 25,87 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Aylık azalış yüzde 1,66 ile kok ve rafine petrol ürünleri endeksinde gerçekleşti
Aylık azalış; yüzde 1,66 ile kok ve rafine petrol ürünleri alt sektöründe gerçekleşti. Buna karşılık ana metaller yüzde 5,74, ham petrol ve doğal gaz yüzde 5,69, bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler yüzde 4,49 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
EKİM AYI KİRA ARTIŞ ORANI BELLİ OLDU
TÜFE'nin 12 aylık ortalaması baz alınarak uygulanan kira artış oranı Ekim ayı için yüzde 11,47 oldu.
2020 yılı Eylül ayı enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla Ekim’de kiralara yapılacak artış oranı belli oldu. Eylül ayı TÜFE’nin 12 aylık ortalamalara göre; bu ay için kira artış oranı yüzde 11,47 oldu. Örneğin; 1000 TL olan mevcut kira bedeli, zam oranı yüzde 11,47 ile beraber 1 bin 114,7 TL'ye yükselecek.
EYLÜL AYINDA FİYATI EN FAZLA ARTAN ÜRÜN PATLICAN OLDU
Aylık olarak fiyatı en fazla artış gösteren ürün yüzde 18,65 ile patlıcan olurken, en çok yüzde 22,07 ile limon ucuzladı.
Eylül ayı enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla aylık fiyatı en fazla artan ve azalan ürünlerde belli oldu. Bu ayda en fazla fiyat artışı yüzde yüzde 18,65 ile patlıcanda olurken, sivri biber yüzde 16,83, muz yüzde 13,73 ile takip etti. Sırasıyla fiyatı en fazla artan diğer ürünler; dolmalık biber yüzde 13,44, kuru soğan yüzde 9,76, taze fasulye yüzde 9,60, kabak yüzde 9,04, bulaşık makinesi yüzde 8,80, sweatshirt (çocuk için) yüzde 8,72, derin dondurucu yüzde 8,48, buzdolabı yüzde 8,20, bal yüzde 8,07, kıvırcık yüzde 7,45, ankastre fırın yüzde 7,07, çamaşır makinesi yüzde 6,91, ankastre mikrodalga fırın yüzde 6,53, pencere (pvc) yüzde 6,37, ayçiçek yağı yüzde 6,18, mısırözü yağı yüzde 5,96, oturma odası takımı yüzde 5,94 şeklinde gerçekleşti.
En çok limon ucuzladı
Aylık olarak en fazla düşüş gösteren ürünlerin başında yüzde 22,07 ile limon gelirken, yurtiçi bir hafta ve daha fazla süreli turlar yüzde 19,13, elma yüzde 13,48 ile takip etti. En çok ucuzlayan diğer ürünler ise şöyle sıralandı: "Erik yüzde 7,13, şehirlerarası otobüs ücreti yüzde 6,31, havuç yüzde 4,96, kavun yüzde 4,82, tavuk eti yüzde 4,52, Antep fıstığı yüzde 4,16, özel lise ücreti yüzde 3,53, tişört (erkek için) yüzde 3,49, yer fıstığı yüzde 2,99, armut yüzde 2,47, motorin yüzde 2,38, üzüm yüzde 1,90, dana eti yüzde 1,40, makyaj malzemeleri yüzde 1,36, salça yüzde 1,24, kuru fasulye yüzde 0,36."
PERAKENDE FİYATLAR EYLÜL’DE YÜZDE 1,47 ARTTI
İstanbul'da Eylül ayında perakende fiyatlar bir önceki aya göre yüzde 1.47 arttı.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Eylül 2020 fiyat indekslerini açıkladı. Buna göre, Eylül ayında İstanbul’da; perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme indeksi bir önceki aya göre yüzde 1,47, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları indeksi ise yüzde 2,62 oranında arttı.
2019 Eylül ayına göre 2020 Eylül ayında yaşanan fiyat değişimlerini gösteren bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksinde yüzde 11,66 Toptan Eşya Fiyatları İndeksinde ise yüzde 13,40 olarak gerçekleşti.
Eylül 2020’de perakende fiyatlarda bir önceki aya göre; Kültür, Eğitim ve Eğlence harcamalarında yüzde 8,84, Giyim Harcamalarında yüzde 1,99, Diğer Harcamalar grubunda yüzde 1,85, Ev Eşyası harcamalarında yüzde 1,67, Gıda Harcamalarında yüzde 1,26, Sağlık ve Kişisel Bakım harcamalarında yüzde 0,81, Konut harcamalarında yüzde 0,56 artış, Ulaştırma ve Haberleşme Harcamalarında yüzde -0,99 azalış görüldü.
Eylül 2020’de toptan fiyatlarda bir önceki aya göre; Madenler Grubunda yüzde 8,71, İşlenmemiş Maddeler Grubunda yüzde 5,24, Gıda Maddeleri grubunda yüzde 3,28, İnşaat Malzemeleri Grubunda yüzde 2,99 artış, Kimyevi Maddeler Grubunda yüzde -9,06, Yakacak ve Enerji Maddeleri Grubunda yüzde -0,27, azalış, Mensucat Grubunda ise fiyat hareketi izlenmedi.
"TÜKETİCİ ENFLASYONU BEKLENTİLERİN ALTINDA KALDI"
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan Eylül ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Tüketici enflasyonunun beklentilerin altında kaldığını belirten Başkan Çetin, yüzde 2,56 olarak açıklanan Yİ-ÜFE deki yükselişin ise üretici üzerindeki maliyet baskısındaki artışı gösterdiğini söyledi. Başkan Çetin, enflasyonla mücadelenin başarısı için toplumun TL’ye ve Merkez Bankası’na olan güveninin önemine de vurgu yaptı.
TÜİK tarafından açıklanan 2020 Eylül ayı enflasyonu verilerine göre TÜFE’deki artışın bir önceki aya göre yüzde 0,97, Yİ-ÜFE’de yüzde 2,65 olarak açıklandığını belirten Çetin, “Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 11,75, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 14,33 olmuştur. Eylül ayında tüketici enflasyonu beklentilerin bir miktar altında kalırken, üretici enflasyonunun arttığı, bir başka deyişle talep baskısının azalmaya, maliyet baskısının artmaya başladığı görülmektedir. Kışlık giyim fiyatları artışının Eylül ayı endekse girmemiş olması nedeniyle giyim grubu enflasyona teknik olarak olumlu katkı sağlamıştır. Giyim fiyatları ve elektrik zammı etkisi Ekim ayı endeksinde görülecektir. Diğer taraftan ekonomide Temmuz-Ağustos canlılığı zayıflamakta, pandeminin ekonomik etkileri genel ve sektörel düzeyde devam etmektedir. Uzaktan eğitim ve evden çalışma, tüketici talebindeki kayma eğitim ve giyim gibi sektörlerde talebi daraltmaktadır” dedi.
ENFLASYONDA EN YÜKSEK ARTIŞ “EV EŞYASI” GRUBUNDA
Aylık enflasyonda en yüksek artışın yüzde 3,02 ile “ev eşyası” grubunda gerçekleştiğini kaydeden Başkan Çetin, “Bunu yüzde 1,84 ile “ulaştırma”, yüzde 0,88 ile “eğlence ve kültür” grupları izlemiştir. “Eğitim” grubunda yüzde 0,07, “giyim ve ayakkabı” grubunda yüzde 0,03 oranında düşüş gözlenmiştir. Endekste kapsanan 418 maddeden, 62 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 314 maddenin ortalama fiyatında artış gerçekleşmiştir. Eylül ayında en yüksek artış gösteren ürün yüzde 18,65 ile patlıcan olurken bu ürünü yüzde 16,83 ile sivri biber ve yüzde 13,73 ile muz izlemiştir. En fazla düşüş ise yüzde 22,07 ile limon, yüzde 19,13 ile yurtiçi bir hafta ve daha fazla süreli turlar ve yüzde 13,48 ile elma olmuştur. Aylık enflasyona en fazla katkıyı 0,29 puanla otomobil ve akaryakıt fiyat artışları nedeniyle ulaştırma grubu yapmıştır. İkinci sırada 0,23 puanla dayanıklı mallar veya beyaz eşya ve mobilya fiyat artışları nedeniyle ev eşyası grubu gelmektedir” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE SEBZE-MEYVE ENFLASYONU
Gıda grubunun aylık enflasyonda 0,15 puan artış oluşturduğunu ifade eden Çetin, sözlerine şöyle devam etti:“Gıda enflasyonunda yağ, bakliyat, yumurta gibi ürünlerdeki fiyat artışları da etkili olmuştur. Taze sebze ve meyve grubunda ortalama aylık fiyat artışı yüzde 1,98, yıllık artış yüzde 23 olmuştur. Antalya Toptancı Hal fiyatlarında ortalama yıllık artış yüzde 18 ile TUİK sebze-meyve enflasyonunun altındadır. Yıllık fiyat artışı domateste eksi yüzde 3.4, biber ve patlıcan gibi ürünlerde yüzde 12-14 civarındadır. Bu ürünlerde aylık fiyat artışının yıllık artışa eşit olduğuna dikkat edilmelidir. Tarımsal girdi maliyetlerinde artış ve ihracat artışı fiyatlarda artışa yol açsa da ürüne göre önemli farklılıklar bulunmaktadır. Sebze ve meyvede mevsim geçişi nedeniyle bu dönemde aylık artışlar öne çıkacaktır”
“ENFLASYONDA BAŞARI, TOPLUMUN TL’YE VE MERKEZ BANKASINA GÜVENİNE BAĞLI”
Eylül ayında Yİ-ÜFE veya üretici fiyatlarında gıda grubu dışında tekstil, metal, otomotiv, kimyasal girdi, plastik, kağıt gibi temel girdilerde aylık fiyat artışlarının yüzde 3 ve yüzde 5 arasında gerçekleştiğini sözlerine ekleyen Başkan Çetin, “Geçtiğimiz aylardaki döviz kuru artışları tüketici enflasyonuna henüz yansımasa da üretici fiyatlarına yansımıştır. Petrol fiyatlarının yatay seyri ve küresel enflasyonun düşük kalması ülkemizde de enflasyonu sınırlayıcı etki yapmaktadır. Merkez Bankası enflasyonda döviz kurunun rolünü dikkate alarak sıkılaştırma adımlarına başlamıştır, ancak enflasyon hedefinde başarı kurların seyrine ve toplumun Türk Lirasına ve Merkez Bankası enflasyon hedefine güvenine bağlı olacaktır. Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık bazda yüzde 0,82, dokuz aylık bazda yüzde 8,80 ve yıllık bazda yüzde 11,77 olarak gerçekleşmiştir. Bölgemizde ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre sırasıyla en yüksek artış yüzde 1,94 ile “ev eşyası”, yüzde 1,90 ile “ulaştırma” ve yüzde 1,39 ile “sağlık” harcama gruplarında olmuştur. Yıllık enflasyonda ise en yüksek artış yüzde 30,82 ile “çeşitli mal ve hizmetler”, yüzde 17,14 ile “sağlık” ve yüzde 12,86 ile “gıda ve alkolsüz içecekler” gruplarında gerçekleşmiştir. Bölgemiz enflasyonu gıdada Türkiye ortalamasının altında, sağlık, eğitim, çeşitli mal ve hizmetler gruplarında üzerindedir. Bölgemizde enflasyon aylık bazda Türkiye ortalamasının altında, dokuz aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamasının üzerinde kalmıştır. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi, 26 bölge arasında aylık bazda on dokuzuncu, dokuz aylık bazda sekizinci sırada, yıllık bazda ise on beşinci sırada yer almıştır”