2 gündür devam eden Türkiye-İran Gümrük İdaresi Başkanları 2. Toplantısı imzalanan protokolle sona erdi. Alınan kararlar çerçevesinde Türk tarafı 2012 yılı içerisinde Urumiye’de bir Gümrük Ataşeliği açmayı planladığını ifade ederken, İran tarafı da Erzurum’da bir Gümrük Ataşeliği açmak için gerekli girişimlerde bulunacağını bildirdi.‘Konya Protokolü’ olarak adlandırılan metin, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya Altunyaldız ve İran İslam Cumhuriyeti Gümrük Başkanı Abbas Mimar Nejad tarafından imzalandı. İmza törenine Konya Valisi Aydın Nezih Doğan, Konya Ticaret Odası (KTO) Başkanı Selçuk Öztürk, Konya Sanayi Odası (KSO) Meclis Başkanı Ahmet Şekeroğlu, KSO Yönetim Kurulu Başkanvekili Tahir Şahin ve iki ülke heyet üyeleri katıldı. İmza töreninde konuşan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya Altunyaldız, “İki ülke arasındaki 30 milyar dolar ticaret hacmi hedefi için ‘Konya Protokolü’ önemli bir kilometre taşı olacaktır” dedi.
İran ile Türkiye arasında tarihi, kültürel ve ekonomik bağların yüzlerce yıl öncesine dayandığını ifade eden Altunyaldız, ”İran İslam Cumhuriyeti Gümrük Başkanı Abbas Mimar Nejad ve değerli heyetini iki gündür kendi memleketim Konya’da ağırlamaktan duyduğum memnuniyeti ifade etmek istiyorum. Konya, Hz. Mevlana ve Hz. Şems gibi manevi şahsiyetlere mekan olmuş, Selçuklu’ya payitaht olmuş bir sevgi ve hoşgörü kenti. Kendilerini böylesi önemli bir kentte ağırlama imkanımız oldu. Bugün Konya’da imzalayacağımız protokol inanıyorum ki iki ülke arasındaki ilişkileri daha da ileri noktalara taşıyacaktır. 7-8 yıldır ilerleme kaydedemediğimiz bazı konularda bir günde sonuç aldık. Bunu Konya’nın bereketi olarak görüyoruz. İki ülke arasındaki 30 milyar dolar ticaret hacmi hedefi için ‘Konya Protokolü’ önemli bir kilometre taşı olacaktır. Bu protokolle İran Gümrük İdaresi ile Konya arasında özel bir duygu bağ oluştu. Bu duygu inşallah Konya’nın ticaretine de olumlu olarak yansıyacaktır. Bu vesileyle Türkiye ve İran heyetine gösterdikleri misafirperverlikten dolayı sayın Valimize, Konya’mızdaki odalarımızın değerli başkan ve yöneticilerine çok teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.
İran İslam Cumhuriyeti Gümrük Başkanı Abbas Mimar Nejad da yaptığı konuşmada, iki ülke arasında tarihi ve kültürel bağların olduğu söyledi. Hz. Mevlana ve Hz. Şems gibi değerlerin iki ülkenin ortak değeri olduğunu ifade eden Nejad, “Türkiye ile İran arasındaki ticaret hacmi Konya’da yapılan bu çalışmayla inşallah hedeflenen noktaya ulaşacaktır” diye konuştu.
Toplantının çok verimli geçtiğini ifade eden Nejad, “6 ay sonra yapılacak 3. toplantı ile imzalayacağımız protokolün uygulandığını göreceğiz” dedi.
Toplantıda alınan kararlar şöyle açıklandı:
“Taraflar, Esendere-Sero ve Kapıköy-Razi Kara Hudut Kapıları’nın ortak kullanımı projesi çerçevesinde hazırlanan Gümrük işlemlerinin nasıl yürütüleceğine ilişkin protokollerin Türkiye-İran Gümrük İdaresi Başkanları 3. Toplantısı’nda imzalanmasını kararlaştırmışlardır. Taraflar, Esendere- Sero ve Kapıköy-Razi Kara Hudut Kapıları’nın modernizasyonu sürecinde yapılacak inşaatların uyumlu olabilmesini teminen 2 ay içerisinde bir teknik toplantı yapılmasını kararlaştırmışlardır. İran tarafı, büyük ölçüde bozuk durumdaki Razi-Hoy karayolunun yapımının sürdüğünü ve 2012 Ekim ayına kadar yolun tamamlanacağını, yol üzerindeki köprünün ise 2013 yılı Eylül ayına kadar tamamlanacağını ifade etmiştir. Taraflar, güvenli ve yüksek hacimli yük taşımacılığını teminen demiryolu taşımacılığını desteklemeyi kararlaştırmışlardır. Türk tarafı, Yüksekova - Esendere karayolunun yapımının sürdüğünü, kısmen tamamlandığını ve bölgedeki baraj inşaatının bitimine bağlı olarak tamamlanacağını ifade etmiştir. Türk tarafı, Yüksekova Gümrük Müdürlüğü’nün Ekim 2012’ye kadar hizmete açılacağını beyan etmiştir. Türk tarafı, Gürbulak’ta inşa edilecek olan tır parkının Ekim 2012’ye kadar hizmete açılacağını beyan etmiştir. Taraflar, Gürbulak - Bazergan Kara Hudut Kapıları’ndaki yolcu salonunun Ekim 2012’ye kadar faaliyete geçirilmesi konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, Esendere - Sero ve Kapıköy - Razi Kara hudut Kapıları’ndaki çalışmalara öncelik verme konusunda mutabık kalmışlardır. Türk tarafı 2012 yılı içerisinde Urumiye’de bir Gümrük Ataşeliği açmayı planladığını ifade etmiş, İran tarafı da Erzurum’da bir Gümrük Ataşeliği açmak için gerekli girişimlerde bulunacağını beyan etmiştir. Türk tarafı, İran tarafından İpekyolu Girişimi’ne aktif katılımını talep etmiş, İran tarafı da İpekyolu Girişimi’ne katkı verme konusundaki kararlılığını ifade emiştir.”