Restorasyonda 'Kaybolan Tarih'

Geçtiğimiz günlerde İstanbul'da tarihi yapıya ait yaşananların benzeri Erzurum'da gerçekleşiyor. Şehrin göbeğinde dış cephesi brandayla kapatılan tarihi Erzurum Valilik Konağı, orijinalliğinden uzaklaştırılıyor. 110 yıllık bina betona dönüştürülürken vatandaşlar yetkilileri göreve çağırıyor.
1904 yılında yapılan Vali Konağı olarak hizmet veren 3 katlı bina bir süre İdare Mahkemesi ve Ağır Ceza mahkemesi olarak hizmet vermişti. 3 yıldan fazla bir süredir restorasyon adıyla çeşitli tahribata uğratılan 100 yıllık binada kıyım brandadan dışarı taşmaya başladı. Güçlendirme adıyla ağır tonajlı kepçelerin bina içerisine sokularak çalışma yapılmasının ardından, beton marifetiyle içeriden dışarıya doğru güçlendirme yapıldı. Dış cephesi brandayla kapatılarak gözden kaçırılmak istenen binaya özelliğini veren taşlar, kompresör ve işçi gücüyle yıkıldı. Bina duvarlarının köstebek oyuğuna döndürülmesinin ardından dışarıdan da fark edilen beton marifetiyle sözde güçlendirmeler yapıldı. Binanın tarihi dokusu korunuyor görüntüsü vermek adıyla ise pencere kenarlarına siyah ahlat taşı yapıldı. Ahlat ve çevresi dışında hemen hemen hiç kullanılmayan ahlat taşının Erzurum'da tarihi kıyımı örtmek için kullanılması ise manidar karşılandı.
ESKİ VALİLİK KONAĞININ TARİHÇESİ
Binanın yapım tarihi ve yaptıranını bildiren bir kayıt yoktur. Erzurum’un eski müftülerinden Dursun Ahmet Natiki tarafından yazılan divanda ilk binanın yapılış tarihi olarak 1243 H. Ve 1824 miladi verilmektedir. Bu bina ihtiyaçlara cevap vermeyince 1904 yılında yıktırılmış, yerine gönümüzdeki bina inşa edilmiştir.Plan ve Mimari Özellikleri: Kuzey-Güney doğrultulu olan yapı 3 katlıdır. Binaya batı cephesinin ortasında bulunan üç ayrı kapı ile girilmektedir.
Doğu ve Batı cepheleri simetrik düzenlenmiş olup, köşeler ve batı cephede girişlerin bulunduğu orta blok dışarı taşıntı yapmaktadır. Kuzey ve güney cephelerde ortada bir yanlarda üçer olmak üzere simetrik düzenlenmiş üç kat pencere mevcuttur.