Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü’nde, Mikrobiyal gübrelerin gizemini çözmek amacıyla bir çalışma başlatıldı. Araştırmayla; toprakta fosfor çözünürlüğünün ve besin elementi yarayışlılığının artırılması, tuz stresine ve dona dayanıklılık gibi alanlarda önemli bilgiler elde edilecek.
SES GETİRECEK ARAŞTIRMA
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Turan, mikrobiyal gübrelerin gizemini çözerek, toprağın kalite kaybı yaşamasını engelleyeceklerini bildirdi. Yüksek verim artışını temel alan yoğun tarım uygulamalarının, teknolojik gelişmelere paralel olarak verim potansiyelleri yüksek ürünler için kimyasal gübrelerin artan oranlarda kullanımını zorunlu kıldığını kaydeden Metin Turan, ancak organik gübrelerin devreye sokulması ile bu oranın yüzde 30 ile 50 düzeylerinde azalacağının görüldüğünü belirtti. Bunun da, dünyada 450 milyon ton ve Türkiye’de 18 milyon ton gübre tüketimi dikkate alındığında oldukça önemli bir rakam teşkil ettiğini söyleyen Turan, “Dünya’da ve ülkemizde genel yanlış tarım politikası neticesinde giderek artan toprak degradasyonu sonucunda tarımsal alanlar tarımsal üretim özelliklerini yitirmektedirler. Yapılan hesaplamalara göre dünyada; her bir saatte işlenebilir arazilerinden 10 hektar alan kaybolmaktadır.” diye konuştu.
TEKNOLOJİK ATILIM
Prof. Dr. Turan, Söz konusu toprakların 5 hektar alanı toprak erozyonu, 3 hektar alanı çoraklaşma, 1 hektar alanı kirlilik, asitlik, verim düşüklüğü ve kalite bozukluğu, 1 hektar alanının ise, tarımsal amaç dışı kullanımı sonucunda tarımsal özelliklerini kaybettiğini dile getirdi. Turan, “Bu süreçlerin oluşumunda en önemli adım tarımsal alanların amacına uygun olarak kullanılmamasının yanında kullanılan girdilerin etkin kullanımının sağlanamamasından kaynaklanmaktadır. Toprak bilimcileri olarak, mevcut toprakların uzun vadede tarımsal özelliğinin korunmasına ve geliştirilmesine yönelik yönetim uygulamalarının planlanması yanında, bozunmuş toprakların geri kazanılarak bitkisel üretim yapılabilmesi için teknolojik uygulamaların gerekli olduğu düşüncesindeyiz. Bu teknolojik gelişmelerden birisi olan mikrobiyal gübre kullanımı ile tuzluluk, alkalilik, ağır metal kirliliği, düşük sıcaklık stresi, hastalık vs gibi olumsuz koşulların bulunduğu alanlar da bitkinin mevcut besin elementlerinden en iyi şekilde yaralanması ve bitkilerin bu olumsuz koşullara adaptasyonu sağlanmaya çalışılmaktadır. Bu konuda başlatılan yeni bir çalışma ile kullandığımız organizmaların hangi mekanizmalar ile bu etkileri sağladığı, gün yüzüne çıkarılmaya çalışılmaktadır.” diye konuştu.
GÜBRE FORMÜLASYONLARI
Bu ön çalışma ile elde edilen sonuçlara göre toprakta fosfor çözünürlüğünün artması, besin elementi yarayışlılığının artırılması, tuz stresine dayanıklılığı sağlayan, dona dayanımı artıran mekanizmaların hangi parametreler üzerinden gerçekleştirildiğinin aydınlatılmaya çalışılacağını belirten Turan, “Buna göre organizmalar tarafından salgılanan amino asitler, organik asitler, hormonlar, enzim aktiviteleri gibi bileşiklerin her bir organizma için test edilerek olumsuz koşullarının özelliklerine göre etki mekanizmaları tam olarak ifade edilmeye çalışılacaktır. Bu çalışmalar sonucunda tespit edilen türler sorunlu alanlara göre değerlendirilerek gübre formülasyonlarının oluşturulması hedeflenmektedir.” şeklinde konuştu.